Chúng ta yêu thích những trò chơi cho phép mình đưa ra các lựa chọn, phải không? Dù là chọn vũ khí, quản lý kho đồ, lựa chọn đồng đội, hay đưa ra những quyết định tác động đến cốt truyện, các lựa chọn chính là yếu tố biến gaming trở thành một loại hình giải trí tương tác đỉnh cao. Tuy nhiên, mọi thứ không phải lúc nào cũng “màu hồng”, bởi vì có những lựa chọn “nặng nề” đến mức chúng ta chỉ ước mình có thể đặt tay cầm xuống và bỏ đi. Các trò chơi khó không chỉ nằm ở những con trùm gần như không thể đánh bại; đôi khi, chúng là về những quyết định “bất khả thi”, những “lựa chọn khó khăn nhất trong game” khiến người chơi phải suy nghĩ mãi. Dù là quyết định số phận của một nhân vật được yêu mến hay đưa ra một phán đoán thay đổi tất cả, một số lựa chọn để lại gánh nặng trong lòng chúng ta. Đây không chỉ là những lựa chọn khó khăn – chúng là những quyết định bất khả thi, những điều cứ ám ảnh mãi ngay cả khi dòng chữ credit đã chạy hết. Dưới đây là một số ví dụ điển hình khi game đặt chúng ta vào những lựa chọn kinh khủng đến mức chúng vẫn còn đè nặng lên trái tim và tâm trí của người chơi.
Prey: Thử thách “Xe điện” không gian hiện đại
Một số lựa chọn trong game khiến người chơi đau thấu tâm can. Prey (2017) không chỉ khiến bạn đau đớn mà còn buộc bạn phải nhìn chằm chằm vào nút bấm, tay đẫm mồ hôi, đắn đo không biết mình sắp đẩy một vài người vào chỗ chết hay có nguy cơ hủy diệt cả hành tinh. Bạn bị mắc kẹt trên một trạm không gian bị xâm chiếm bởi những sinh vật ngoài hành tinh kinh hoàng có thể bắt chước đồ vật, luồn lách qua các khe nứt và biến xác chết thành bãi sinh sản. Khi một tàu con thoi được phóng lên cùng một nhóm người sống sót mà bạn đã giúp đỡ, bạn có một lựa chọn cuối cùng. Hệ thống cảnh báo rằng nó không thể quét hoàn toàn tàu con thoi – có thể có một sinh vật lạ trên đó.
Bạn không có bất kỳ bằng chứng nào – không có câu trả lời rõ ràng. Chỉ có một nút nhấp nháy có thể làm bốc hơi mọi người bên trong hoặc để họ tự do, có khả năng kéo Trái Đất theo họ. Phần hay nhất? Prey từ chối cho bạn biết lựa chọn đúng. Ngay cả khi bạn ra tay, trò chơi cũng không bao giờ xác nhận liệu bạn có hành động chính đáng hay không. Không có thanh karma, không có hậu quả – chỉ có bạn, ngồi đó, tự hỏi liệu mình đã cứu nhân loại hay phạm một hành động không thể tha thứ vì không có lý do gì. Đó là một tình thế tiến thoái lưỡng nan về đạo đức ở dạng thuần túy, ám ảnh nhất. Nếu bạn chưa chơi Prey, bạn sẽ hối tiếc đấy, đặc biệt nếu bạn đã bỏ lỡ nó khi nó từng là một trong số những tựa game miễn phí mà Epic Games đã tặng.
Người chơi trong game Prey đối mặt với lựa chọn quan trọng: phá hủy tàu con thoi để ngăn chặn mối đe dọa Mimic ngoài không gian hay để nó bay đi.
Wolfenstein: The New Order: Chọn tương lai qua sinh mạng đồng đội
Khi nói đến những lựa chọn ảnh hưởng đến cốt truyện và mang nặng ý nghĩa, một số trò chơi đưa bạn vào thế giới của chúng một cách từ tốn. Tuy nhiên, Wolfenstein: The New Order lại túm lấy bạn ngay từ đầu và đòi hỏi câu trả lời trước khi bạn kịp định thần. Ngay cuối nhiệm vụ đầu tiên, bạn bị Tướng Deathshead bắt và buộc phải đưa ra một lựa chọn tàn khốc – hy sinh một trong hai đồng đội thân thiết nhất của bạn. Trò chơi buộc bạn phải chọn giữa Fergus lão luyện trong chiến đấu hoặc Wyatt trẻ tuổi, lý tưởng.
Đây là cách mà phiên bản Wolfenstein khởi động lại đã hỏi bạn trong vòng một giờ đầu tiên, theo cách tồi tệ nhất có thể, bạn muốn trải qua dòng thời gian nào. Điều này cho thấy đôi khi, những tựa game khó nhất không phải do lối chơi mà là do những lựa chọn “bất khả thi” đầy nặng nề. Khi bạn ngồi đó, tay cầm trên tay, cảm thấy tệ hại về bất kỳ lựa chọn nào bạn đưa ra, không có gì quan trọng. Đơn giản là không có quyết định đúng đắn nào – chỉ có gánh nặng khủng khiếp của việc biết rằng bạn vừa ký lệnh tử hình cho một trong hai người. Đây thực sự là một trong những quyết định khó khăn trong game khiến game thủ ám ảnh.
B.J. Blazkowicz trong Wolfenstein: The New Order bị buộc phải lựa chọn giữa việc hy sinh Fergus Reid hoặc Wyatt Earp dưới sự giám sát của Deathshead.
Gears 5: Gánh nặng mất mát trong chiến tranh
Nếu Gears 5 khiến bạn rơi vào trạng thái cảm xúc hỗn loạn khi credit chạy hết thì bạn không hề đơn độc. Bạn bắt đầu trò chơi với một sức mạnh hư ảo, điều khiển Kait Diaz với súng cưa máy, nhưng điều bạn nhận được thay vào đó là một quyết định đau lòng – cứu JD, con trai của Marcus, hoặc Del Walker, người bạn thân nhất của chính bạn. Phần tồi tệ nhất? Không có sự chuẩn bị, không có sự hy sinh anh hùng nào – chỉ là một pha bóp cổ tàn bạo, nhanh chóng khiến bạn choáng váng trong im lặng. Tôi đã chọn cứu Del, điều này khiến cuộc đối đầu tiếp theo với Marcus càng đau lòng hơn, khi tôi trao cho anh ấy thẻ COG của chính con trai mình.
Một kiệt tác về sự tàn phá cảm xúc, lựa chọn này hoặc cướp đi người thân cuối cùng của Marcus hoặc kết án người duy nhất đã đồng hành cùng bạn qua mọi thứ. Điều đáng buồn hơn về “quyết định khó khăn trong game” này là cách Gears 5 thậm chí không dừng lại ở đó – nó chỉ tiếp tục, như thể muốn nói, “Ừ, chuyện đó đã xảy ra rồi. Cứ tiếp tục chiến đấu đi.” Không có sự kết thúc hay giải tỏa nào ở đây – chỉ có sự tàn khốc, không khoan nhượng của chiến tranh, nơi các lựa chọn không bao giờ giống như chiến thắng.
Kait Diaz trong Gears 5 phải đưa ra quyết định nghiệt ngã giữa việc cứu JD Fenix hoặc Del Walker, một khoảnh khắc đầy đau đớn cho người chơi.
Telltale’s The Walking Dead: Quyết định cuối cùng của Lee cho Clementine
Ôi chao, lựa chọn này chắc chắn phải có mặt ở đây. Rất ít lựa chọn trong game lại gây ấn tượng mạnh mẽ như quyết định cuối cùng trong mùa đầu tiên của The Walking Dead của Telltale. Xuyên suốt toàn bộ mùa đầu tiên của trò chơi, bạn bảo vệ Clementine như một người con gái trong thế giới hậu tận thế khắc nghiệt của game. Tuy nhiên, cuối cùng, bạn còn lại một yêu cầu cuối cùng khi bạn bị nhiễm bệnh. Bạn yêu cầu Clementine bóp cò và kết liễu mình, hay bạn để cô bé đi, giữ sự trong sáng của cô bé còn nguyên vẹn chỉ trong một thời gian ngắn nữa, tha cho cô bé khỏi nỗi ám ảnh phải bắn bạn?
Đây không phải là một lựa chọn về sự sống còn – đó là về loại người bạn muốn Clem trở thành khi bạn trút hơi thở cuối cùng. Liệu có thực sự có một câu trả lời đúng không? Không, và đó là điều khiến nó trở nên đau lòng đến vậy. Dù sao đi nữa, đó là một lựa chọn “bất khả thi” gây thắt ruột mà trò chơi buộc bạn phải đưa ra. Telltale đã tạo ra một khoảnh khắc khó quên trong lịch sử game, không phải về cơ chế hay lối chơi, mà là về cảm xúc thô sơ, chân thật của con người. “Những lựa chọn khó nhất trong game” như thế này đã định hình nên giá trị của cả một series.
Lee Everett và Clementine trong The Walking Dead, biểu tượng cho mối quan hệ cha con đầy cảm động và lựa chọn sinh tử cuối cùng của Lee.
Life is Strange: Định mệnh hay tình yêu thương?
Có rất nhiều lựa chọn trong Life is Strange khó đưa ra, và khiến bạn phải dừng lại suy ngẫm về hậu quả của chúng. Tuy nhiên, trò chơi lại dành lựa chọn tàn khốc nhất cho phút cuối. Bạn hy sinh toàn bộ thị trấn Arcadia Bay cho người duy nhất có ý nghĩa với bạn? Hay bạn để số phận làm chủ, chứng kiến Chloe chết một lần nữa, tin rằng mình không được yêu thương, tất cả chỉ để cứu một thị trấn có thể thậm chí không xứng đáng? Đó là một cuộc chiến giữa tình yêu và trách nhiệm, giữa sự ích kỷ và hy sinh.
Trong suốt năm tập, Life is Strange khiến bạn quan tâm đến Chloe, yêu thương cô bé và bảo vệ cô bé nhiều lần. Đáng buồn thay, cuối cùng, nó buộc bạn phải đưa ra lựa chọn khó khăn nhất có thể – mất đi người đã ở bên bạn, một người bạn cảm thấy không được yêu thương cho đến khi bạn kết nối lại, hoặc mất đi cả một thị trấn. Bất kể lựa chọn của bạn là gì, Life is Strange đảm bảo rằng bạn sẽ không bao giờ thực sự thoát khỏi nó mà không bị tổn thương. “Làm điều đúng đắn” nghe có vẻ dễ dàng hơn rất nhiều nếu đó không phải là những người bạn yêu thương đang gặp nguy hiểm, và cái kết của Life is Strange đánh thẳng vào lòng bạn với nhận thức đó.
Max Caulfield và Chloe Price trong Life is Strange, đứng trước quyết định định mệnh sẽ cứu thị trấn Arcadia Bay hay người bạn thân nhất.
Lựa chọn tạo nên sự tương tác trong game
Game có thể là lối thoát của chúng ta khỏi thực tại, nhưng đôi khi, chúng lại đẩy chúng ta vào những tình huống tiến thoái lưỡng nan tưởng chừng như quá thật. Dù là một quyết định sinh tử, một thử thách đạo đức không có câu trả lời đúng, hay một lựa chọn khiến chúng ta phải đặt câu hỏi về mọi thứ, những khoảnh khắc này nhắc nhở chúng ta tại sao game lại là một phương tiện mạnh mẽ đến vậy.
Dù thời gian có trôi qua bao lâu, gánh nặng của “những lựa chọn khó nhất trong game” này vẫn còn đọng lại. Chúng ta có thể chơi lại game, chọn những con đường khác, hoặc hợp lý hóa quyết định của mình, nhưng sâu thẳm bên trong, chúng ta biết – chúng ta chưa bao giờ thực sự sẵn sàng để đưa ra chúng. Suy cho cùng, đó chính là điều khiến chúng trở nên khó quên và định hình trải nghiệm game thủ.